Jak działa Rhodiola rosea? Poznaj jej właściwości!
Umiejętny dobór ziół może efektywnie wzmocnić organizm. Rhodiola rosea jest jednym z tych, które wzmacniają najbardziej. Uznawana jest za adaptogen, a więc pomaga radzić sobie z różnymi rodzajami stresu. Ma też zauważalny wpływ na samopoczucie i wzrost możliwości organizmu.
- Historia Rhodiola rosea w medycynie ludowej
- Adaptogenne i zdrowotne właściwości Rhodiola rosea
- Rozawiny i salidrozydy – główne substancje aktywne w Rhodioli
Historia Rhodiola rosea w medycynie ludowej
Kwiaty Rhodiola rosea są charakterystyczne dla północnej części globu. Występuje szczególnie w północnych częściach Chin i Rosji oraz w krajach skandynawskich. Występuje także w Polsce, choć rejon jej występowania ogranicza się do Sudetów i Karpat. Polska nazwa Rhodioli to Różeniec górski. Tradycyjnie jej korzenie używano w formie naparów i nalewek.
We współczesnych czasach Rhodiolę intensywnie sprawdzano głównie przez rosyjskich i szwedzkich naukowców. Uznawana jest za jeden z flagowych adaptogenów.
Adaptogenne i zdrowotne właściwości Rhodiola rosea
Główne skrzypce w działaniu Rhodioli odgrywa wzmacnianie fizyczne i mentalne, z ograniczeniem odczuwania zmęczenia. W publikacji A. Panossiana (jednego z głównych naukowców pracujących nad badaniami Rhodioli) znajdziemy podsumowanie, że w badaniach przedklinicznych ujawniały się następujące działania:
- neuroprotekcyjne,
- kardioprotekcyjne,
- przeciwzmęczeniowe,
- przeciwdepresyjne,
- przeciwlękowe,
- nootropowe,
- wydłużające życie,
- stymulujące ośrodkowy układ nerwowy.
Rhodiola działa przeciwzapalnie i przeciwutleniająco. Dzięki temu może m.in. wpływać na potencjalną ochronę przed chorobami serca i mózgu (np. udarem, zawałem serca, depresją i chorobą Alzheimera).
Rozawiny i salidrozydy – główne substancje aktywne w Rhodioli
W korzeniu Różeńca górskiego jest wiele substancji biologicznie czynnych, jednak dwie grupy przykuwają szczególną uwagę. Są to salidrozydy i rozawiny. Właśnie na te dwie substancje (lub jedną z nich) standaryzowane są ekstrakty Rhodioli używane w suplementacji. Nie są to jednak jedyne składniki, które są biologicznie, ponieważ zawiera: alkohole monoterpenowe i ich glikozydy, glikozydy cyjanogenne, glikozydy arylowe, fenyloetanoidy, fenylopropanoidy i ich glikozydy, flawonoidy, flawonolignany, proantocyjanidyny i pochodne kwasu galusowego.
Z natury korzeń Rhodiola Rosea zawiera rozawiny i salidrozydy w proporcji około 3:1. Pokrywa się z tym standaryzacja najpopularniejszych ekstraktów tej rośliny, wynosząca 3% rozawin i 1% salidrozydów. Niektóre ekstrakty mają jednak większy udział salidrozydów, np. 3%, a wtedy ilość rozawin może nie być wyszczególniana. Te mniej standardowe ekstrakty produkowane są w założeniu, że salidrozydy to substancje dużo bardziej aktywne i ważniejsze dla nas, niż rozawiny.
Wpływ Rhodioli na stres
Wyciąg z korzeni Rhodiola rosea to adaptogen, który działa na rzecz zwiększenia odporności organizmu na stres, przemęczenie i zmęczenie. Według naukowców ma on unikalny mechanizm działania: normalizuje uwalnianie hormonów stresu, jednocześnie pobudzając metabolizm energetyczny poprzez aktywację syntezy ATP w mitochondriach.
Spadek fizycznych i psychologicznych objawów życiowego stresu już po kilku dniach suplementacji tabletek z ekstraktem Rhodiola rosea. Źródło - PMID: 29325481
Powyższy wykres obrazuje efekty jednego z badań klinicznych z udziałem ekstraktu Rhodioli. Wzięło w nim udział 101 osób, które zauważały w życiu symptomy chronicznego stresu, zarówno fizycznego, jak i emocjonalnego. Podczas badania mieli dwa razy dziennie przyjmować tabletkę z 200 mg ekstraktu korzenia Rhodioli, czyli łącznie 400 mg dziennie. W wynikach analiza wszystkich parametrów pokazała znaczącą i stałą poprawę objawów stresu, zmęczenia, jakości życia, nastroju i koncentracji. Wyraźną poprawę zaobserwowano już po trzech dniach suplementacji i utrzymywała się ona przez cały 28-dniowy czas trwania badania.
- Panossian A, Wikman G, Sarris J. Rosenroot (Rhodiola rosea):
traditional use, chemical composition, pharmacology and clinical
efficacy. Phytomedicine. 2010 Jun;17(7):481-93. doi:
10.1016/j.phymed.2010.02.002. Epub 2010 Apr 7. PMID: 20378318. - Anghelescu IG, Edwards D, Seifritz E, Kasper S. Stress management and
the role of Rhodiola rosea: a review. Int J Psychiatry Clin Pract.
2018 Nov;22(4):242-252. doi: 10.1080/13651501.2017.1417442. Epub 2018
Jan 11. PMID: 29325481.